DE KAPITEIN VAN HET MARKERMEER
Wat voor gevolgen had het extreem hoge waterpeil?
Met mijn schip vaar ik toch al aardig wat jaartjes rond op het Markermeer. Maar zo hoog als het waterpeil stond rond de kerstperiode, dat heb ik echt nog nooit meegemaakt. Heeft dat eigenlijk nog invloed gehad op de werkzaamheden aan de dijk, vroeg ik me onlangs af. Ik legde de vraag voor aan integraal realisatiemanager Pieter Kaars.
Zeg Pieter, eerst even voor mijn goede begrip: wat doet een integraal realisatiemanager?
“Binnen de Alliantie zijn er drie bedrijven die alle werkzaamheden buiten uitvoeren: Boskalis, Van Hattum en Blankevoort en KWS, het bedrijf waarvoor ik werk. We hebben het hele project opgedeeld in drie deelgebieden en ieder deelgebied wordt aangestuurd door een realisatiemanager. Ik zit daar overkoepelend boven. Ik zie erop toe dat we overal dezelfde werkwijzen hanteren en dat de werkzaamheden in de drie deelgebieden ook op elkaar worden afgestemd.”
Juist. Dan ben jij de persoon bij uitstek die mijn vraag kan beantwoorden. We hebben afgelopen jaar het natste jaar uit de geschiedenis gehad, heb ik begrepen. Heeft dat nog gevolgen gehad voor jullie werkzaamheden?
“Omdat het najaar en de winter natter zijn, houden we er in onze planning sowieso al rekening mee dat we van oktober tot maart geen klei aanvoeren. We weten namelijk dat klei bij heel veel neerslag te nat wordt om goed te kunnen verwerken. Het voldoet dan ook niet meer aan de kwaliteitseisen.”
Ah mooi, dat heeft dus geen grote problemen opgeleverd. Maar dat extreem hoge waterpeil van het Markermeer dan?
“Ja, het extreem hoge waterpeil aan het eind van het jaar was inderdaad vrij uniek. We hadden te maken met een grote aanvoer van regen- en smeltwater uit de rivieren, in combinatie met een ongunstige wind. Dat maakte dat er minder makkelijk water vanuit het IJsselmeer bij de Afsluitdijk kon worden gespuid op de Waddenzee. En daardoor kon het overtollige water uit het Markermeer weer niet worden geloosd op het IJsselmeer.”
Ik zag inderdaad dat bij de Hoornse Westerdijk die mooie grote Noorse stenen helemaal onder water stonden, toen ik daar langskwam. Konden jullie wel werken met dat hoge waterpeil?
“Nou, toen het water zo extreem hoog was, hadden we gelukkig net twee weken kerstverlof. Maar ook daarna stonden met name veel van onze buitendijkse werkbanen nog steeds onder water. Deze buitendijkse werkbanen zijn heel belangrijk voor de logistiek en het transport vanaf onze loswallen. Dus dat is wel van invloed geweest op de start van onze werkzaamheden na het kerstverlof.”
”Het peil in het Markermeer heeft op 45 centimeter boven NAP gestaan, op sommige plekken zelfs hoger”
Wat doe je in zo’n geval? Ligt dan alles stil?
“Nee, zeker niet, we kijken altijd naar wat we wél kunnen doen. In sommige gevallen probeerden we werkzaamheden naar voren te halen. Maar het is duidelijk dat we onder deze extreme omstandigheden natuurlijk niet alles kunnen uitvoeren zoals gepland. Dus het valt dan ook niet te voorkomen dat we op onderdelen vertraging oplopen. Wel is alles er altijd op gericht dat we kritieke vertraging die van invloed is op de eindmijlpaal proberen te voorkomen.”
Keurig! Maar toch: jullie hebben allemaal experts in huis, dus valt zoiets nou echt niet te voorzien?
“Nee, dit extreem hoge waterpeil niet. Het peil in het Markermeer heeft op 45 centimeter boven NAP gestaan, en op sommige plekken zelfs hoger. Dat is historisch hoog en is volgens mij nog nooit eerder gebeurd sinds het begin van de metingen.”
Is het wel iets waarmee jullie vanaf nu meer rekening gaan houden?
“Niet met dat extreem hoge waterpeil. We zijn hier uiteraard wat betreft de waterveiligheid wel op voorbereid. Zo gaan we voorsorteren op een hoger peil in het Markermeer. Want ook de afgelopen zomer hebben we gezien dat Rijkswaterstaat een verhoogd waterpeil in het Markermeer en het IJsselmeer heeft aangehouden, om voorbereid te zijn op een mogelijk watertekort in de zomer.”
Hoe doen jullie dat dan, dat voorsorteren?
“Daar is geen pasklaar antwoord op, dat hangt af van de situatie. We kunnen bijvoorbeeld de werkbanen hoger aanleggen of extra rijplaten aanbrengen, zodat we ook bij een hoger peil goed kunnen blijven doorwerken. Dat kost natuurlijk wel extra geld. Maar ja, als je transport vertraging oploopt omdat de werkbanen niet goed berijdbaar zijn, dan kost dat ook tijd en geld. Dus dat zal steeds een afweging zijn.”
Okee, dus begrijp ik goed dat omgaan met weersomstandigheden belangrijker wordt in jullie werk?
“Ik snap dat je dat denkt, maar dat was het eigenlijk al. Bij werkzaamheden op en langs het water heb je altijd te maken met de invloed van het weer op je werk. Als het te hard waait, kunnen de schepen die alle materialen aanvoeren bijvoorbeeld ook niet altijd bij onze loswallen komen. En vroeger kon je ook te maken krijgen met strenge vorst. En als het hele Markermeer dicht ligt, kun je ook niet met schepen bij het werk komen. Dat zal tegenwoordig niet zo snel meer gebeuren. Maar dat we rekening moeten houden met weersinvloeden, is gewoon onderdeel van ons werk.”