Inklinken van bodem meten we op afstand

Een dijk versterken kan grofweg op twee manieren: met grond (zand en klei) of door een constructie in de dijk te plaatsen. Versterken met grond heeft onze voorkeur: het is duurzaam, goed te inspecteren én kan in de toekomst uitgebreid worden. Versterken met grond is een uitdaging, vooral in het Markermeergebied met zijn slappe ondergrond van klei en/of veen. We weten heel precies hoe de samenstelling van de ondergrond per locatie is, en hoe we daar in de uitvoering mee om moeten gaan. Deze kennis is onder andere opgedaan in het onderzoek 'Dijken op Veen' en de proefterpen.

Het belangrijkste uitgangspunt is dat je niet in één keer een grote hoeveelheid zand kunt aanbrengen. Zand brengen we laag voor laag aan, waarbij we continu monitoren hoe het inklinken van de bodem verloopt. Belangrijke hulpmiddelen hierbij zijn zakbaken. Dit is een vierkante stalen plaat, met daaraan vast een lange stalen buis. Het is instrument waarmee je het zakken van het zand bij verschillende ophoogslagen nauwgezet kunt meten. Wij gebruiken zakbakens bijvoorbeeld bij de aanleg van de oeverdijk in Hoorn. Sinds kort zijn op tientallen zakbakens langs de dijk een nieuw instrument bevestigd, Deltacubes, die het meten een stuk makkelijker maken.

Wat is een Deltacube? Een Deltacube ziet er van een afstandje uit als een lekke, oranje voetbal, maar is een innovatief instrument dat het uitmeten van de zakbakens volledig automatiseert. Moesten de gegevens voorheen door een landmeter ter plaatse worden verzameld, nu worden de gegevens automatisch doorgestuurd. Het bedrijf Delta IoT, uitvinder van de Deltacube, heeft een systeem ontwikkeld dat de data oplevert en vervolgens rapporteert aan het monitoringsteam van de Alliantie.

Het nieuwe systeem biedt vele voordelen. Behalve het gemak van 'meten van een afstand' hoeft de landmeter niet meer op pad en kunnen ook de gegevens van moeilijk bereikbare zakbakens - ze staan soms in het water, op drijfzand of op rotsen - makkelijk achterhaald worden.

De Deltacubes zijn vooraf uitgebreid getest in de omgeving en worden nu dus in de praktijk toegepast. Voor ons zijn ze een handig hulpmiddel om de ontwikkeling van de grondspanning goed in de gaten te houden.